اورلب میلگرد ،راهکاری مؤثر برای افزایش استحکام سازه‌ها با کمترین هزینه

اورلب میلگرد، یکی از روش‌های شناخته‌شده و مؤثر در صنعت ساخت‌وساز برای اتصال میلگردها به یکدیگر است. این روش به ویژه زمانی کاربرد دارد که نیاز به طول میلگردهای بیشتر از 12 متر باشد، چرا که در پروژه‌های ساختمانی مختلف، بیشتر میلگردها در بازار با طول 12 متر عرضه می‌شوند. در چنین شرایطی، لازم است...

انتشار در 19 آذر 1403 41 بازدید 0 دیدگاه

اورلب میلگرد، یکی از روش‌های شناخته‌شده و مؤثر در صنعت ساخت‌وساز برای اتصال میلگردها به یکدیگر است. این روش به ویژه زمانی کاربرد دارد که نیاز به طول میلگردهای بیشتر از 12 متر باشد، چرا که در پروژه‌های ساختمانی مختلف، بیشتر میلگردها در بازار با طول 12 متر عرضه می‌شوند.

در چنین شرایطی، لازم است که میلگردها به روش‌های مختلفی به هم متصل شوند تا نیازهای طراحی و اجرای آرماتوربندی برآورده شود. امروزه، با توجه به پیشرفت‌های صورت‌گرفته در صنایع فولاد و تکنولوژی‌های ساخت، روش‌های جدیدتری نیز برای اتصال میلگردها معرفی شده که به کارایی بیشتر و کاهش هزینه‌ها کمک کرده است.

تعریف اورلب میلگرد

کلمه “اورلب” به معنای همپوشانی است که در صنعت فولاد به اتصال میلگردها به یکدیگر اشاره دارد. این روش به منظور ایجاد یک میلگرد پیوسته با طول بیشتر استفاده می‌شود. طبق استانداردهای جدید بین‌المللی، استفاده از اورلب در ساخت سازه‌ها نه تنها هزینه‌ها را کاهش می‌دهد، بلکه به انتقال بار به طور مؤثرتر نیز کمک می‌کند.

علاوه بر این، به دلیل اهمیت داشتن طول پوشش میلگرد در این نوع اتصال، تمامی محاسبات باید با دقت فراوان و بر اساس استانداردهای به‌روز صورت گیرد.

محل قرارگیری اورلب میلگرد

برای استفاده از اورلب میلگرد، توجه به محل قرارگیری آن در اجزای مختلف سازه ضروری است. معمولاً از این روش در فنداسیون، تیرها و ستون‌ها استفاده می‌شود. در فنداسیون، این اتصال به صورت افقی انجام می‌گیرد و در تیرها و ستون‌ها به صورت طولی.

مطالعات اخیر نشان می‌دهد که تغییرات در نحوه قرارگیری میلگردها در اورلب می‌تواند تأثیر زیادی در عملکرد نهایی سازه داشته باشد، به خصوص در مواجهه با نیروهای کششی و فشاری شدید. در این بخش‌ها، محل دقیق اورلب باید با توجه به نوع بار و تحلیل‌های استاتیکی سازه تعیین شود.

 انواع اورلب میلگرد

به طور کلی دو روش برای اورلب یا وصله پوششی میلگردها وجود دارد که به صورت زیر است:

اورلب میلگرد به چندین روش مختلف قابل اجرا است، که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:

1. اتصال میلگرد با سیم این روش یکی از ساده‌ترین و پرکاربردترین روش‌های وصله میلگردها است که با استفاده از سیم‌ها، میلگردها به یکدیگر متصل می‌شوند. با توجه به پیشرفت‌های اخیر در مواد مصرفی، سیم‌های جدیدتر با خاصیت انعطاف‌پذیری بهتر و مقاومت بالاتر تولید شده‌اند که باعث ارتقای کیفیت اتصال می‌شود.
2. اتصال با جوشکاری در شرایط خاصی که استفاده از سیم‌ها به دلیل محدودیت‌های فنی یا بارهای بیشتر غیرممکن است، جوشکاری گزینه مناسبی است. جوشکاری میلگردها نیز به‌روزتر شده و در حال حاضر از جوشکاری اتوماتیک با دستگاه‌های دیجیتال استفاده می‌شود که دقت و سرعت کار را افزایش داده است.
3. اتصال مکانیکی این روش برای میلگردهایی با قطر بیش از 20 میلی‌متر استفاده می‌شود و در آن از تجهیزات مخصوص برای رزوه‌کردن میلگردها و اتصال آن‌ها با کوپلر استفاده می‌شود. این روش به دلیل سرعت بالای اجرا و مقاومت بالا در برابر بارهای سنگین، اخیراً بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
4. جوشکاری با گاز فورجینگ در این روش، میلگردها به‌وسیله جوشکاری با گاز فورجینگ به هم متصل می‌شوند. این روش بیشتر در پروژه‌های بزرگ و پیچیده کاربرد دارد. با پیشرفت تکنولوژی‌های جوشکاری، استفاده از این روش در سازه‌های پیچیده بیشتر و مؤثرتر شده است.

نکات مهم در استفاده از اورلب میلگرد

در هنگام استفاده از اورلب میلگرد، باید چندین نکته مهم را در نظر گرفت:

• محل دقیق اتصال: انتخاب صحیح محل اتصال میلگردها در سازه‌های مختلف (فونداسیون، تیر، ستون) می‌تواند تأثیر زیادی در استحکام و عملکرد سازه داشته باشد.
• طول همپوشانی میلگردها: بر اساس استانداردهای جدید، طول همپوشانی میلگردها باید به دقت محاسبه شود. در آیین‌نامه‌های جدید، این طول با توجه به نوع فولاد، وضعیت بتن و سایر عوامل محیطی تغییر می‌کند.
• مقاومت فولاد و بتن: باید از میلگردهایی با مقاومت مناسب برای پروژه‌های مختلف استفاده شود، چرا که هر نوع فولاد با میزان مقاومت خاص خود، نیاز به محاسبات جداگانه دارد.

محاسبه طول اورلب میلگرد

برای محاسبه طول اورلب میلگرد، دو روش رایج وجود دارد:

1. فرمول‌های آیین‌نامه‌ای : این روش به کمک دستورالعمل‌های دقیق و فرمول‌های خاصی که در آیین‌نامه‌های استاندارد قرار دارد، انجام می‌شود. بر اساس به‌روزترین آیین‌نامه‌ها، محاسبه طول اورلب به عوامل مختلفی چون نوع فولاد، مقدار بار، و شرایط محیطی بستگی دارد.
2. فرمول‌های کارگاهی : این روش بیشتر مبتنی بر تجربیات کارگاهی است و معمولاً بین 50 تا 80 برابر قطر میلگرد در نظر گرفته می‌شود. در پروژه‌های جدیدتر، این محاسبات به کمک نرم‌افزارهای مهندسی دقیق‌تر شده است.

استاندارد اورلب میلگرد

تمامی روش‌های اورلب میلگرد باید مطابق با استانداردهای ملی و بین‌المللی انجام شوند. یکی از مهم‌ترین آیین‌نامه‌های مرتبط با این موضوع، مبحث نهم آیین‌نامه بتن ایران است که به شرح استانداردهای مربوط به وصله میلگردها می‌پردازد. (این استاندارد به طور مداوم با توجه به جدیدترین تحقیقات علمی و فناوری‌ها به روزرسانی می‌شود تا عملکرد سازه‌ها تضمین گردد.)

تفاوت کوپلر و اورلب

در نهایت، باید تفاوت بین کوپلر و اورلب میلگرد را درک کرد. کوپلر، قطعه‌ای مخصوص است که میلگردها را به‌طور مکانیکی و بدون نیاز به همپوشانی طولی به یکدیگر متصل می‌کند. به‌روزرسانی‌ها در طراحی کوپلرها موجب شده تا این روش بسیار سریع‌تر و مقاوم‌تر از روش اورلب باشد.

بهترین روش استفاده از اورلب میلگرد

در میان انواع روش‌های اورلب که قبلا معرفی کردیم، اتصال مکانیکی بهترین و مطمئن‌ترین روش است. 

 روش تماسی و غیر تماسی برای تشکیل اورلب

برای اجرای اورلب از دو روش زیر استفاده می‌شود:
روش تماسی: در این روش دو میلگرد در تماس با یکدیگر قرار می‌گیرند و سپس توسط سیم یا مفتول آهنی بسته می‌شوند.
روش غیرتماسی: در این روش میلگردها با فاصله از هم قرار می‌گیرند. این فاصله مطابق با استانداردها تعیین و با بتن و میلگردهای عرضی پوشش داده می‌شود.

 اورلب میلگرد فنداسیون

در بسیاری از مواقع هنگام طراحی فنداسیون استفاده از اورلب ضروری به نظر می‌رسد. به ویژه اگر سازه عظیم و وسیع باشد. اجرای اورلب میلگرد در فنداسیون به دو صورت زیر است:
• وصله پوششی در شبکه بالایی و در یک سوم دهانه
• وصله پوششی در شبکه پایین و در یک دوم دهانه
 

 اورلب میلگرد ستون

استفاده از اورلب در ستون امکان افزایش طول آن را فراهم می‌کند. هم‌چنین می‌توان از این روش برای نصب میلگردهای انتظار در انتهای ستون کمک گرفت. ناگفته نماند که میلگردهای انتظار در این روش خارج از ستون هستند و اتصالی به میلگرد ستون طبقه بالایی دارند. برای اجرای اورلب آرماتور ستون باید نکات مهمی را در نظر بگیرید:
مهندس یا طراح پروژه بایستی طول دقیق اورلب را براساس آیین نامه بتن ایران محاسبه کند.
نیمه میانی طول ستون تنها مکان مجاز برای استفاده از اورلب است.

در هر نوار ستونی قرارگرفته در زیر دال، بایستی حداقل از دو میلگرد استفاده کرد. این میلگردها باید در هسته ستون نصب شوند و سرتاسر آن را پوشش دهند. اگر شرایط به‌گونه‌ای باشد که محل اورلب بیرون از هسته ستون قرار بگیرد، باید طول وصله پوششی در کم‌ترین میزان 2 برابر Ld ( طول گیرایی میلگرد در کشش) در نظر گرفته شود.

اورلب میلگرد تیر

در سازه‌های بزرگ و عظیم تیرها ابعاد زیادی پیدا می‌کنند. بنابراین، معمولا برای اجرای آن‌ها نیاز به استفاده از اورلب می‌شود. بسیاری از مهندسان از روی تجربه معتقدند که بهترین مکان برای اجرای اورلب تیر یک سوم میانی دهانه میلگردهای بالایی و یک دوم میانه دهانه میلگردهای پایینی است. با این وجود تاکید می‌کنیم، حتما قبل از اقدام براساس ضوابط مندرج در مبحث نهم آیین‌نامه بتن ایران محاسبات دقیق‌تری را انجام دهید.

 اورلب میلگرد 20

در بسیاری از مواقع طول وصله پوششی میلگرد 20 در ستون یا تیر به صورت تقریبی و تجربی 60 برابر قطر (120 سانتی‌متر) در نظر گرفته می‌شود. در صورتی که طول هم‌پوشانی اورلب میلگرد 20 به رده بتن و نوع فولاد میلگرد هم بستگی دارد. بنابراین، باید مقدار دقیق توسط مهندس محاسب مشخص شود. در جدول زیر می‌توانید طول مهاری میلگرد مستقیم با قطر 20 میلی‌متر را مشاهده کنید:
[table id=40 /]

 اورلب میلگرد 16

طول هم‌پوشانی میلگرد 16 هم بستگی به عوامل مختلفی چون: نوع آرماتور، محل نصب آن‌ها، روش مورد استفاده و غیره دارد. بنابراین، توصیه می‌کنیم که مقدار دقیق آن با توجه به شرایط پروژه توسط مهندس مسئول محاسبه شود.

نکات مهم درخصوص اجرا و محاسبه وصله پوششی میلگردها

قبل از اینکه درباره نحوه محاسبه اورلب میلگرد و فرمول‌های آن صحبت کنیم، بهتر است که در ابتدا یکسری نکات درباره اجرا و محاسبه همپوشانی میلگردها بدانید که به شرح زیر است:

1. مجاز نبودن وصله پوششی برای گروه میلگردها، به عنوان یک مجموعه میلگرد، چراکه هر اهریک از میلگردها را می توان جداگانه با وصله پوششی به هم متصل کرد. پس در این حالت، نباید تداخلی بین نواحی وصله میلگردهای مختلف با یکدیگر وجود داشته باشد.

2. طول وصله پوششی هر دو  آرماتور در گروه میلگردها باید براساس طول پوشش لازم برای هریک از آن‌ها تعیین شود.

3. فاصله محور دو میلگرد در اعضای خمشی که با وصله پوششی به یکدیگر متصل شده‌اند، نباید بیشتر از یک پنجم یا بیشتر از ۱۵۰ میلیمتر باشد. همچنین این موضوع در سایر اعضا نباید بزرگتر از ۵ برابر قطر میلگرد کوچکتر باشد.

4. طول پوشش لازم برای وصله پوششی هر دو میلگرد در گروه میلگردها باید بر اساس طول پوشش لازم برای هریک از میلگردها تعیین شود.

5. در اعضای خمشی، فاصله محور تا محور دو میلگرد که با وصله پوششی به هم متصل می شوند نباید بیشتر از یک پنجم طول پوشش لازم باشد و همچنین این فاصله نباید بیشتر از ۱۵۰ میلی متر گردد. این فاصله در سایر اعضا نباید بزرگتر از ۵ برابر قطر میلگرد کوچکتر باشد.

6. Ld، طول گیرایی میلگرد در کشش است که برحسب میلی متر است

7. Ab نیز سطح مقطع یک میلگرد برای بتن حجیم برحسب میلی‌متر مربع است

8. fy هم مقاومت مشخصه فولاد بر حسب مگاپاسکال است

فرمول اورلب میلگرد

یکی از مباحث مهم در این روش از وصله کردن میلگردها، نحوه محاسبات و سوالات آن است که ما می‌خواهیم به طور کامل آن را به شما توضیح دهیم. به طورکلی برای محاسبه دو روش به نام‌های فرمول آیین نامه‌ای و فرمول کارگاهی وجود دارد که در ادامه بیشتر به توضیح هرکدام می‌پردازیم.

• اورلب میلگرد طبق آیین نامه

استفاده از فرمول‌های اورلب میلگرد طبق آیین نامه در مبحث نهم آمده است و افراد می‌توانند فرمول اورلب برای میلگردهای کششی، فشاری و غیره را در آن پیدا کنند. استفاده از فرمول‌های آیین نامه دقت زیادی را می‌طلبد، چراکه انجام محاسبات آن بسیار است اما با مراجعه به آن می‌توان نکات و شرط‌های مورد نیاز برای انجام اینکار را دریافت کرد.

پس توجه کنید که به دست آوردن طول اورلب میلگرد طبق آیین نامه نیازمند پارامترهای بسیاری است که بدون تختصص نمی‌توان آن‌ها را مطالعه و اجرا کرد.

•اورلب میلگرد طبق فرمول کارگاهی

این روش، عدد دقیقی از طول اورلب میلگرد را در اختیار شما قرار نمی‌دهد، بلکه یک عدد تقریبی بین 50 تا 80 در بین مهندسان است که باتوجه به رده بتن، نوع فولاد و همچنین قطر میلگرد مشخص می‌شود.به عنوان مثال اگر میلگرد سایز 20 در ساره‌ای استفاده شود، برای به دست آوردن آن اورلب میلگرد 2 کافیست این عدد را در 50 تا 80 ضرب کنید تا حداقل و حداکثر اورلب آن به دست آید. پس به این ترتیب حداقل طول همپوشانی 100 و حداکثر طول آن 160 سانتی‌متر خواهد شد.

 قیمت انواع میلگرد از تمامی کارخانجات، همراه با نمودار قیمت و تغییرات روزانه، در سایت آراد آهن برای شما فراهم شده است. با آراد آهن به راحتی میلگرد مورد نیاز خود را با بهترین قیمت  انتخاب کنید و هزینه‌های خود را به حداقل برسانید!

برای مشاهده قیمت میلگرد کارخانه جات معتبر سراسر کشور  بر روی دکمه  زیر کلیک کنید.

مشاهده قیمت میلگرد کارخانجات معتبر کشور

استاندارد اورلب میلگرد

متصل‌کردن میلگردها به یکدیگر کار بسیار حساسی است. از سوی دیگر در پروژه‌های بسیاری به استفاده از اورلب میلگرد نیاز می‌شود. به همین دلیل، بند 9-21-4 در مبحث نهم آیین‌نامه به بررسی تمام استانداردهای لازم برای این کار اختصاص یافته است.

تفاوت میان کوپلر و اورلب

کوپلر قطعه‌ای مخصوص است که با کمک آن می‌توانید دو میلگرد را به صورت کامل اصولی به یکدیگر متصل کنید. در مقابل، اورلب میلگرد نوعی روش برای اتصال آن‌هاست. همان‌طور که اشاره کردیم اورلپ خود انواع مختلفی دارد. با این وجود، استفاده از کوپلر به تمام روش‌های اورلب ارجحیت دارد؛ چرا که هیچ‌کدام از محدودیت‌ها و ایرادات اورلپ یا همان وصله پوششی را ندارند.

بیان نکات مهم در خصوص محاسبه طول اورلب میلگردهای مختلف

پس دانستیم که برای اندازه‌گیری طول اورلب میلگردها دو راه وجود دارد اما در این مطلب می‌خواهیم علاوه‌بر شناخت یکسری اصطلاحات مهم، برخی از نکات مهم درباره اورلب میلگردهای فونداسیون، ستون و تیر را خدمت شما بیان کنیم.

• طول گیرایی

حداقل طول لازم برای رسیدن تنش میلگرد تحت کشش از ۰ به Fy که این فرآیند توسط اصطکاک بین بتن و میلگرد، انجام می شود.

• وصله پوششی

به انتقال نیروی موجود در میلگرد توسط تنش، وصله پوششی گفته می‌شود که دارای یک مقدار حداقلی و مقدار حداکثری است. در حقیقت به طولی که دو میلگرد باید در کنار یکدیگر قرار گیرند، طول همپوشانی گفته می شود که تقریبا در تمام سازه ها، طول همپوشانی باید بر طبق قوانین ملی ساختمان باشد.

 • طول پوشش وصله میلگردهای کششی

طبق آیین نامه در وصله‌های پوششی، طول پوشش باید حداقل برابر با ۳/۱ Ld باشد. تنها در شرایط زیر می‌توان طول پوشش را به مقدار Ld کاهش داد:1. شرط اول)  مقدار آرماتور موجود در ناحیه طول پوشش، حداقل به اندازه دو برابر مقدار مورد نیاز باشد.2. شرط دوم) حداکثر نصف آرماتور موجود در مقطع (در ناحیه طول پوشش) وصله شود.پس به طورکلی و با این شرایط، می‌توان گفت طول پوشش در هیچ حالت نباید کمتر از ۳۰۰ میلی متر باشد.

• طول پوشش وصله میلگردهای فشاری

در برخی مواقع میلگردها با قطرهای مختلف با وصله پوشش به یکدیگر متصل می‌شوند که طول پوشش باید باتوجه به دو شرط زیر در نظر گرفته شود: 1. طول گیرایی میلگرد با قطر بزرگتر2. طول پوشش لازم برای میلگرد با قطر کوچکترپس با توجه به این موضوع می‌توان گفت میلگردهایی با قطر بزرگتر از ۳۶ میلی‌متر را می‌توان به میلگردهایی با قطر کوچکتر از ۳۶ میلی‌متر، اتصال داد.

• طول اورلب میلگرد ستون

قبل از بیان نکات مهم درخصوص محاسبه طول اورلب میلگرد ستون باید بدانید که اورلب میلگرد ستون چیست؟بهتر است اینطور بگوییم که در ستون با استفاده از روش اورلب میلگرد و تعبیه کردن میلگردهای انتظار در آخر ستون، مطول بیشتری به دست می‌آید که البته میلگردهای انتظار در خارج از ستون قرار گرفته و با روش وصله پوششی یا همان اورلب، به میلگرد ستون طبقه دیگر وصل می‌شود. حال که با مفهوم اورلب میلگرد ستون آشنا شدید، باید بدانید که معمولا برای محاسبه طول اورلب در ستون از اعداد مندرج در نقشه‌ها و طراحی یا آیین‌نامه بتن ایران استفاده می‌شود. البته این موضوع در کارگاه‌های ساختمانی اغلب  عددی بین۴۰ تا ۵۰ برابر قطر میلگرد در نظر گرفته می‌شود اما این محاسبه طول دقیق اورلب ستون باید از سوی مهندس محاسب یا طراح مشخص گردد. پس مهم‌ترین نکته  در زمینه اورلب ستون با توجه به آیین نامه، محل اورلب میلگرد ستون است که با استفاده از وصله پوششی میلگردهای طولی فقط باید در نیمه میانی طول ستون قرار گیرد. همچنین در هر نوار ستونی در زیر دال، باید حداقل دو میلگرد به طور سراسری از داخل هسته ستون‌ها عبور داده شود.

نتیجه‌گیری

اورلب میلگرد یکی از مهم‌ترین و کاربردی‌ترین روش‌ها برای اتصال میلگردها در پروژه‌های ساختمانی است. این روش به‌ویژه در مواقعی که نیاز به طول بیشتر میلگردها در فونداسیون‌ها، تیرها و ستون‌ها وجود دارد، به کمک می‌آید. با توجه به پیشرفت‌های فنی و به‌روز رسانی‌های مستمر در زمینه تکنولوژی‌های ساخت، روش‌های اورلب نیز بهبود یافته‌اند تا هم کارایی بیشتری داشته باشند و هم هزینه‌ها را کاهش دهند.

استفاده از روش‌های مختلف اتصال مانند جوشکاری، سیم‌کشی یا اتصال مکانیکی بستگی به شرایط پروژه، نوع فولاد و معیارهای طراحی دارد. بنابراین، لازم است که مهندسان و طراحان پروژه‌ها قبل از انتخاب هر روش، تمامی جنبه‌های فنی و محاسباتی آن را به دقت بررسی کنند. رعایت استانداردها و استفاده از تکنیک‌های به‌روز می‌تواند موجب افزایش استحکام و دوام سازه‌ها شود و در عین حال از هزینه‌های اضافی جلوگیری کند.

در نهایت، از آنجا که اورلب میلگرد نقش مهمی در انتقال بار و بهبود عملکرد سازه دارد، محاسبات دقیق و استفاده از ابزارهای مدرن برای تعیین طول همپوشانی و انتخاب روش اتصال ضروری است.

سوالات متداول

1.اورلب میلگرد چیست؟

اورلب میلگرد به معنی همپوشانی دو میلگرد به یکدیگر است تا طول کلی میلگرد به مقدار مورد نیاز در پروژه افزایش یابد.

2. چه زمانی از اورلب میلگرد استفاده می‌شود؟

زمانی که طول میلگردها کمتر از 12 متر باشد یا برای پروژه‌هایی که نیاز به میلگردهای بلندتر دارند، از روش اورلب برای اتصال میلگردها استفاده می‌شود.

3. چه انواع اورلب میلگرد وجود دارد؟

انواع مختلف اورلب میلگرد شامل اتصال با سیم، جوشکاری، اتصال مکانیکی و جوشکاری با گاز فورجینگ است.

4. طول اورلب میلگرد چطور محاسبه می‌شود؟

طول اورلب میلگرد به دو روش محاسبه می‌شود: بر اساس آیین‌نامه‌ها (که نیاز به محاسبات دقیق دارند) و روش‌های کارگاهی (که معمولاً بین 50 تا 80 برابر قطر میلگرد می‌باشد).

5. چه تفاوتی بین کوپلر و اورلب میلگرد وجود دارد؟

کوپلر قطعه‌ای مخصوص برای اتصال دو میلگرد است که با رزوه‌کردن آن‌ها به یکدیگر متصل می‌شود، در حالی که اورلب میلگرد به همپوشانی طولی میلگردها اشاره دارد.

6. آیا استفاده از روش اورلب باعث کاهش هزینه‌ها می‌شود؟

بله، استفاده از اورلب به‌ویژه در پروژه‌های بزرگ و پیچیده می‌تواند باعث کاهش هزینه‌ها به‌ویژه در زمینه حمل‌ونقل میلگردهای طولانی‌تر و کاهش زمان اجرای پروژه شود.