ورق سیاه یکی از پرکاربردترین محصولات فولادی است که بهصورت مستقیم از تبدیل اسلب یا تختال فولادی در کورههای داغ تولید میشود. این نوع ورق به دلیل استحکام بالا، قابلیت جوشپذیری مناسب و قیمت مقرونبهصرفه در صنایع مختلف از جمله ساختمانسازی، خودروسازی و لوازم خانگی کاربرد فراوانی دارد.
در ادامه، مراحل کامل تولید ورق سیاه در کارخانه را به زبان ساده و با جزئیات بررسی میکنیم.

ورق سیاه چگونه تولید میشود؟
مرحله اول: حرارتدهی اسلب در کورههای داغ
در نخستین مرحله، اسلب فولادی وارد کورههایی با دمای بسیار بالا (بین 1200 تا 1250 درجه سانتیگراد) میشود.
این حرارت باعث میشود ساختار فولاد نرمتر و شکلپذیرتر شود تا برای نورد آماده گردد.
هدف این مرحله:
افزایش انعطافپذیری اسلب و آمادهسازی آن برای کاهش ضخامت در مراحل بعدی.
مرحله دوم: نورد اولیه و کاهش ضخامت تختال
پس از حرارتدهی، اسلب نیمهمذاب از میان غلتکهایی که در خلاف جهت یکدیگر حرکت میکنند عبور داده میشود.
در این فرآیند، ضخامت تختال کاهش یافته و طول آن افزایش پیدا میکند.
🔹 این عملیات علاوه بر تغییر ابعاد، موجب افزایش استحکام مکانیکی ورق نیز میشود.
🔹 نورد مداوم همچنین ساختار کریستالی فولاد را بهبود میبخشد و کیفیت نهایی ورق را بالا میبرد.
مشاهده لیست قیمت و خرید ورق سیاه بهصورت مستقیم از کارخانه
مرحله سوم: حرارتدهی مجدد برای رفع عیوب ساختاری
در این مرحله، ورق مجدداً تا حدود 1200 درجه سانتیگراد حرارت داده میشود تا هرگونه ناهماهنگی و عیب ریز ساختاری از بین برود.
این مرحله برای یکنواختی خواص فیزیکی و افزایش دوام ورق بسیار حیاتی است.
مرحله چهارم: پوستهزدایی با آب (Descaling)
پس از خروج تختال از کوره، لایهای از پوسته اکسیدی روی سطح آن تشکیل میشود.
در این مرحله با پاشش آب پرفشار، این پوستهها از سطح اسلب جدا میشوند.
اهمیت این کار:
پوستهزدایی باعث میشود سطح ورق صافتر شده و کیفیت سطحی بهتری برای نورد نهایی فراهم گردد.
مرحله پنجم: نورد خشن (Rough Rolling)
در این مرحله، تختالها از میان ۲ تا ۴ غلتک نورد خشن عبور میکنند تا ضخامت آنها حدود ۱۵ تا ۳۰ درصد کاهش یابد.
دمای این بخش همچنان بسیار بالا است و هدف اصلی آن آمادهسازی ورق برای نورد نهایی است.
اگر میخواهید بدانید هر نوع ورق سیاه چه تفاوتی با دیگری دارد، به مقالهی تفاوت ورق سیاه ST37، ST44 و ST52 سر بزنید.
مراحل پایانی تبدیل اسلب به ورق سیاه
بعد از نورد خشن، ورقها وارد جعبههای کلاف (Coil Box) یا مستقیماً وارد قفسههای نورد نهایی (Finishing Stands) میشوند.
این جعبهها نقش مهمی در:
-
خرد شدن پوستهها
-
یکنواختی دمای ورق
-
افزایش ظرفیت تولید
-
بهبود خواص مکانیکی
دارند.
سپس ورقها بار دیگر با آب پوستهزدایی شده و برای مرحله نهایی آماده میشوند.

مرحله نهایی: نورد پایانی و خنکسازی ورق سیاه
در آخرین بخش تولید، ورقها از میان ۵ تا ۷ قفسه نورد که هرکدام دارای ۴ غلتک هستند عبور میکنند.
سرعت این غلتکها بین ۱۰ تا ۲۰ متر بر ثانیه است و در نهایت ضخامت ورق به حدود ۴ تا ۶ میلیمتر میرسد.
سپس ورقها روی میزهای خنککننده (Cooling Beds) قرار میگیرند تا دمای آنها از حدود ۸۵۰ درجه به ۵۸۰ درجه سانتیگراد کاهش یابد.
در پایان، ورقها بهصورت کلاف پیچیده شده و برای بستهبندی و ارسال به مشتری آماده میشوند.
مشاهده لیست قیمت و خرید ورق سیاه بهصورت مستقیم از کارخانه
جمعبندی فرآیند تولید ورق سیاه
بهطور خلاصه، مراحل تولید ورق سیاه شامل مراحل زیر است:
-
حرارتدهی اسلب در دمای 1250 درجه
-
نورد اولیه و کاهش ضخامت
-
حرارتدهی مجدد برای حذف عیوب
-
پوستهزدایی با آب
-
نورد خشن برای آمادهسازی نهایی
-
نورد پایانی و خنکسازی
هر کدام از این مراحل به دقت کنترل میشوند تا ورق نهایی از نظر کیفیت سطح، مقاومت و یکنواختی ضخامت در بهترین حالت ممکن باشد.
برای مشاهده قیمت و خرید ورق سیاه از معتبرترین کارخانهها کلیک کنید.
سؤالات متداول درباره فرآیند تولید ورق سیاه
1. تفاوت ورق سیاه با ورق روغنی در چیست؟
ورق سیاه با فرآیند نورد گرم و در دمای بالا تولید میشود، در حالی که ورق روغنی با نورد سرد ساخته میشود. ورق سیاه سطحی زبرتر دارد اما مقاومت مکانیکی بالاتری دارد.
2. چرا ورق سیاه در دمای بالا تولید میشود؟
زیرا در دمای بالا فولاد شکلپذیرتر میشود و میتوان ضخامت آن را کاهش داد بدون اینکه ترک یا شکستگی ایجاد شود.
3. ضخامت نهایی ورق سیاه چقدر است؟
ضخامت نهایی معمولاً بین ۴ تا ۶ میلیمتر متغیر است، بسته به نیاز مشتری و نوع کاربرد.
4. کاربردهای اصلی ورق سیاه چیست؟
در صنایع ساختمانی، خودروسازی، ساخت مخازن، کشتیسازی و تولید لوله و پروفیل کاربرد گسترده دارد.
5. چه عواملی بر کیفیت ورق سیاه تأثیر میگذارند؟
کنترل دقیق دمای نورد، فشار غلتکها، سرعت نورد و خنککاری مهمترین عوامل تأثیرگذار بر کیفیت ورق نهایی هستند.

