در صنعت دو مقطع پرمصرف به نام لوله و پروفیل وجود دارد. این دو مقطع دارای تفاوت‌های بسیاری هستند و هر کدام از آن‌ها با توجه به ویژگی‌های خاصی که دارند، در قسمت‌های مختلفی استفاده می‌شوند. علاوه بر این، این دو مقطع روش ساخت متفاوتی نیز دارند. سایت آراد آهن قصد دارد تا در این مقاله به بررسی تفاوت لوله و پروفیل بپردازد.
تعریف لوله و پروفیل
هر کدام از این مقاطع لوله و پروفیل تعریف‌های جداگانه‌ای دارند. لوله در اصل به استوانه‌ای تو خالی که بلند و دایره‌ای شکل هستند، می‌گویند. اما پروفیل به تجهیزاتی گفته می‌شود که در ساخت قسمت‌هایی از ساختمان‌ها همچون درب، پنجره و نمای ساختمان از آن استفاده می‌شود. به طور کلی Profile در لغت به معنی مقطعی ثابت و مشخص در طول می‌باشد. همانطور که لوله‌ها دارای انواع مختلفی هستند و از جنس‌های گوناگون تشکیل شده‌اند، پروفیل‌ها نیز دارای این ویژگی هستند. در ادامه به بررسی انواع لوله و پروفیل و موارد مصرف این دو خواهیم پرداخت.
انواع لوله
به طور کلی لوله‌ها به سه دسته اصلی درزدار، بدون درز و گازی تقسیم می‌شوند که هر کدام از این انواع دارای ویژگی‌های خاصی هستند. لوله‌های درزدار یا درز جوش خود به سه زیر مجموعه صنعتی، حفاری و سیاه آب تقسیم می‌شوند که این تقسیم بندی از لحاظ بعد، نحوه ساخت، موارد استفاده و جنس این مقاطع است. لوله مانیسمان یا بدون درز معمولا از جنس فولاد بوده و بدون هیچگونه جوش و درزی در سایز دلخواه ساخته می‌شود.
آخرین دسته از لوله‌ها، لوله‌های گازی است که این نوع لوله به صورت روکار و یا توکار استفاده می‌شوند. لوله گازی دارای جنس فولاد یا پلی اتیلن است و بیشترین کاربرد این قطعه در صنعت نفت و گاز یا پالایشگاه‌ها برای جا به جایی گاز است. صنایعی که این نوع لوله در آن بیشترین کاربرد را دارد عبارتند از: ساخت و ساز، سوله‌های صنعتی، پالایشگاه‌ها، صنایع پتروشیمی. در لوله کشی‌های ساختمان‌ها و توزیع گاز شهری نیز از لوله گازی استفاده می‌شود.
انواع پروفیل
پروفیل ها نیز همانند لوله‌ها به گروه‌های مختلف تقسیم می‌شوند. بخش بندی اول پروفیل‌ها بر اساس نوع استفاده آن و شکل آن‌ها است که به دو بخش پروفیل باز و بسته تقسیم می‌شود. پروفیل باز مقاطعی همچون میلگرد، تسمه، تیرآهن و غیره می‌باشد و پروفیل بسته مانند لوله، قوطی، درب و پنجره، کرکره برقی و پروفیل‌های پی وی سی است. از لحاظ شکل نیز پروفیل‌ها دارای بخش بندی‌های جداگانه همچون مربع، مربع مستطیل و یا پروفیل Z است. همچنین تقسیم‌بندی دیگری نیز در پروفیل‌ها وجود دارد که آن را به چهار دسته ساختمانی، کامپوزیتی، آلومینیومی و گالوانیزه بخش بندی می‌کند. نوعی دیگر از دسته‌بندی‌های پروفیل وجود دارد که نبشی و ناودانی نام دارد و با استفاده از نورد سرد تولید شده‌اند.
موارد مصرف لوله و پروفیل
لوله‌ها و پروفیل‌ها دارای کاربردهای بسیاری هستند که هر کدام به توجه به ویژگی نوع مقطع و شرایط فیزیکی محیط مورد نظر، به کار می‌روند. در ادامه بخشی از کاربردهای لوله و پروفیل را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
موارد مصرف لوله
به علت تنوع زیاد در انواع لوله‌ها کاربرد این مقاطع بسیار زیاد است. به طور مثال همانطور که بالاتر گفته شد، صنایع نفت و گاز، پتروشیمی، پالایشگاه‌ها، در ساخت و سازها، خودروسازی و … صنایعی هستند که لوله یکی از تجهیزات اصلی آن‌ها به شمار می‌رود. به طور کلی لوله‌ها برای جابه‌جایی و انتقال مواد مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند که این مواد می‌تواند سیال یا گاز باشد. نوع دیگری از لوله‌ها که داربستی نام دارند، برای انتقال مواد نمی‌باشند؛ بلکه سازه‌ای موقت برای رسیدن کارگران به نقاط مرتفع و غیر قابل دسترس ساختمان‌ها است.
موارد مصرف پروفیل
بخش زیادی از پروفیل‌ها در صنعت جهت ساخت درب و پنجره استفاده می‌شود که در دو جنس آلومینیوم و آهنی به کار رفته است. این پروفیل‌ها برای تولید نرده‌های فلزی نیز استفاده می‌شوند. پروفیل‌های مربع و مستطیل شکل که دارای مقاطع کوچکی هستند، برای نرده کشی در مکان‌های مختلف از قبیل پنجره، درب، راه پله‌ها، اطراف کارخانه‌ها و پیاده روها مورد استفاده قرار می‌گیرند. از این نوع مقطع در صنعت خودرو سازی نیز بسیار استفاده شده است که بیشتر آن‌ها پروفیل‌های مربع مستطیل و مربعی شکل هستند. برای ساخت پایه‌های میز و صندلی نیز پروفیل مربعی شکل به کار می‌رود. نوع Z پروفیل نیز در سقف سوله‌ها استفاده شده است.
