لوله جدار چاه چیست و در چه مواردی کاربرد دارد؟

به طور کلی می‌دانیم که هر جا قصد جا به جایی موادی چون سیالات و گازها را داشته باشیم، از انواع لوله‌های فولادی استفاده می‌کنیم. تصمیم گیری در مورد این موضوع که کدام یک از انواع این لوله‌ها را باید انتخاب کرد، به محل و نوع مصرف بستگی دارد. تفاوت لوله‌های فولادی در نوع ساخت، جنس، دارای درز یا بدون درز بودن، بدون شیار و یا دارای شیارهای مختلفی بودن است. یکی از انواع این مقاطع پر مصرف لوله جدار چاه می‌باشد. در این مقاله از آراد آهن قصد داریم تا به این موضوع که لوله جدار چاه چیست و چه کاربردهایی دارد، بپردازیم.

لوله جدار چاه چیست؟

استوانه‌ای تو خالی که برای مصارف زیرزمینی بسیار مناسب است، لوله جدار چاه نام دارد. از این نوع لوله می‌توان برای پمپاژ موادی چون آب، گاز و نفت داخل اعماق زمین به سطح زمین استفاده کرد. از لحاظ جنس، این نوع لوله به دو نمونه تقسیم می‌شود. گروه اول از فلز و گروه دوم آن از PVC که همان پلی اتیلن است، ساخته شده است. نوع فلزی این نوع لوله سال‌های زیادی است که در صنعت پرکاربرد است. نوع دوم آن اخیرا به دسته لوله‌های پرکاربرد و پرمصرف اضافه شده است.

برای آنکه بتوان از محصولی بیشترین استفاده را کرد و یا به عبارتی آن محصول بیشترین راندمان را داشته باشد، آن را به روش‌های مختلف و به اشکال متفاوت می‌سازند. در تولید جدار چاه نیز این موضوع صادق است. به همین علت چهار مدل مختلف از لوله‌های جدار چاه موجود است که با دو روش درز مستقیم و بدون درز ایجاد می‌شوند. این چهار مدل عبارتند از:

1. قوسی
2. کرکره‌ای
3. هوا برشی
4. اسکرین جانسون (غربال)

ساختار لوله جدار چاه

در نام گذاری بخش‌های مختلف این نوع لوله از حروف t، D، l، D/t و l/D استفاده می‌شود. این حروف به ترتیب بیانگر ضخامت دیواره نازک، قطر خارجی، طول لوله، نسبت قطر خارجی به ضخامت و در آخر نسبت طول به قطر خارجی می‌باشد. نسبت D/t برای این لوله به طور معمول بین ۱۰ تا ۵۰ است. طول این نوع لوله نیز نسبتا بلند می‌باشد.

در انتهای لوله جدار چاه، لوله‌ای استوانه‌ای شکل که دارای شیار است یا به شکل شبکه می‌باشد وجود دارد. این قسمت به منظور آبکشی و عبور آب به داخل غلاف، قرار دارد. لوله جدار چاه باید در چاه‌های خاصی قرار بگیرد و چاه‌های حاوی این نوع لوله کشی دارای انواع مختلف است.

نحوه نصب لوله جدار چاه

در حفاری چاه باید به این نکته توجه داشت که در صورت نازک بودن دیواره‌ها امکان ریزش دیواره چاه بسیار زیاد خواهد شد. با استفاده از لوله جدار چاه می‌توان از ریزش دیواره‌های چاه جلوگیری کرد. حفاری چاه در چهار مرحله انجام می‌شود که در هر مرحله یکی از لوله‌ها به داخل زمین برده شده و نصب می‌شوند. لوله‌ای که در مرحله اول از آن استفاده می‌شود، لوله هادی نام دارد. این لوله در برابر خوردگی بسیار مقاوم است. تا مرحله چهارم این کار انجام می‌شود و در آخر لوله‌ای با نام آستری که دارای قطر ۷ میلیمتری است، درون چاه فرستاده می‌شود. نکته حائز اهمیت این است که در هر مرحله لوله جدید باید پوششی برای دیگر لوله‌ها باشد. در نهایت فضای بین لوله‌ها و دیواره چاه با سیمان پر می‌شود و لوله‌ها توسط پرچ به یکدیگر متصل شده و فیکس می‌شوند.

کاربردهای لوله جدار چاه

همانطور که پیش از این اشاره کردیم، این نوع لوله بهترین نوع برای استفاده در صنعت نفت و گاز است. قیمت لوله جدار چاه نیز باعث شده که در چاه‌های مختلف نیز برای خارج کردن انواع مواد استفاده می‌شود. در لیست زیر به بررسی دقیق‌تر کاربردهای این مقطع خواهیم پرداخت:

• در مکان‌هایی که نیاز به افزایش عمر چاه و کاهش هزینه‌ها است.
• در مصارفی که باید از ورود موادی چون خاک، شن و ماسه به درون مایع مانند آب جلوگیری شود.
• در مواردی که باید از مسدود شدن شیارهای روی لوله‌ها جلوگیری شود که در نتیجه کاهش هزینه‌ها را به دنبال دارد.
• در مواردی که نیاز است تا چندین لوله در چاه برای خروجی موادی چون آب، گاز و نفت به طور همزمان قرار بگیرد.
• برای مواردی که نیاز به نگهداری پسماندهای هسته‌ای است.
• برای خارج کردن نفت و گاز از اعماق زمین
• برای انتقال بخار آب از اعماق زمین به بستر زمین