تیرآهن هاش، یکی از پرکاربردترین انوع تیرآهن‌های موجود می‌باشد و علت نام‌گذاری این تیرآهن به نام هاش، شکل H مانند آن است. تیرآهن H در مقایسه با تیرآهن استاندارد یا معمولی دارای بال‌ها با ضخامت بیشتری بوده و نسبت اندازه بال و جان این تیرآهن تقریبا ۱ می‌باشد. تیرآهن H به طور کلی به دو دسته تیرآهن سبک و تیرآهن سنگین تقسیم می‌شود که در این مقاله از آراد آهن قصد داریم تا به بررسی تفاوت تیرآهن سنگین و سبک هاش بپردازیم.
مراحل تولید تیرآهن هاش
ساختمان سازی یکی از صنایع حساس است، چرا که مستقیما با جان انسان‌ها سر و کار دارد. به همین منظور استفاده از مصالح با کیفیت در ساختمان‌سازی بسیار پر اهمیت است. در انتخاب تیرآهن نیز این موضوع همواره مورد توجه مهندسان بوده است که هرچه کیفیت مصالح مورد استفاده بیشتر باشد، سازه نهایی ایمن‌تر و با کیفیت‌تر خواهد بود. از راه‌های بررسی کیفیت تیرآهن می‌توان به تراز بودن اشاره کرد. همچنین ضخامت یکسان در راستای طولی آن نیز از نشانه‌های کیفی تیرآهن خوب است.
در روش ساخت تیرآهن بال پهن از شمش آهنی استفاده شده است، به این صورت که شمش را وارد کوره می‌کنند تا به دمای ۱۱۰۰ درجه سانتی‌گراد برسد. در این مرحله شمش ذوب شده توسط غلتک‌ها مراحل مختلف را طی کرده و در نهایت به مرحله شکل‌گیری می‌رسد. در مرحله شکل‌گیری این مواد تحت فشار بسیار زیادی قرارمی‌گیرند. بعد از آنکه قطعه فرم دلخواه را گرفت، نوبت به سایز کردن ضخامت کل بدنه تیرآهن از قبیل بال و لبه‌ها می‌رسد.
مرحله حائز اهمیت در تولید تیرآهن H، فرآیند نورد گرم بوده که همین فرآیند سبب طولانی شدن ساخت تیرآهن هاش نسبت به سایر انواع تیرآهن شده است. همچنین در ساخت تیرآهن بال پهن به تجهیزات دقیق و کالیبره شده نیاز است تا کیفیت محصول افت نکند و تیرآهنی با کیفیت به خریدار تحویل داده شود. همین موارد باعث افزایش قیمت تیرآهن هاش نسبت به سایر رقبا خود شده است که در مقایسه با کیفیت بالای آن این قیمت بیشتر قابل چشم‌پوشی است.
اندازه تیرآهن هاش
استانداردهای استفاده شده در ساخت مصالح ساختمانی برای هر کشور متفاوت بوده که استاندارد اروپا برای ساخت تیرآهن‌ها معروف‌ترین آن‌ها است. در ایران نیز برای ساخت بسیاری از این تجهیزات ساختمانی از جمله تیرآهن H از استاندارد اروپایی استفاده شده است. در ساخت تیرآهن هاش باید به این نکته توجه داشت که با بیشتر شدن قطر تیرآهن، مقاومت آن برای تحمل فشار و بارهای بسیار، زیاد می‌شود.
معمولا تیرآهن‌ها در سایزهای مختلفبین ۶ تا ۱۴ متری تولید شده و به خریدار تحویل داده می‌شود. تیرآهن بال پهن نیز در سایزهای متنوعی تولید شده که این سایز بازه بین ۱۰۰ تا ۱۰۰۰ میلی‌متر را پوشش می‌دهد. در خرید تیرآهن هاش باید دقت داشت که از اندازه ۷۰۰ میلی‌متر به بالا، موارد استفاده خاص و محدود می‌شود. یکی از کارخانه‌های تولید تیرآهن هاش در ایران، کارخانه ذوب آهن اصفهان است که این تیرآهن را در سه سایز ۱۶۰، ۱۸۰ و ۲۰۰ میلی‌متر تولید می‌کند. قیمت تیرآهن ذوب آهن نقش تعیین کننده ای در تعیین قیمت انواع تیرآهن در ایران دارد.
تیرآهن سبک و سنگین
مهم‌ترین تفاوتی که تیرآهن سبک و سنگین هاش با یکدیگر دارند، تفاوت در ضخامت آن‌ها است. در مکان‌هایی که نیاز به مقاومت بالا برای تحمل بار و فشار زیاد هست، استفاده از تیرآهن های سنگین بهترین گزینه است. تیرآهن هاش سنگین که یکی از پراستفاده ترین تجهیزات ساختمانی است، به علت توانایی بالا در تحمل وزن‌های زیاد در ساخت تیر و خرپا بسیار کاربرد دارد. تیرآهن هاش سنگین نسبت به نوع سبک آن دارای پهنا و ضخامت بال کمتری است و این موضوع سبب شده تا توانایی تحمل تنش کمتری را داشته باشد. در مقابل تیرآهن سبک هاش به علت داشتن بال‌های پهن و ضخامت بیشتر، بسیار مقاوم‌تر است. همین عوامل سبب تفاوت قیمت تیرآهن سبک و سنگین با هم می شود.
استفاده از تیرآهن هاش سنگین در ستون‌های عمودی به دلیل سطح مقطع بزرگ آن بسیار رایج است. از دیگر کاربردهای تیرآهن هاش سنگین می‌توان به کاربرد آن در ساختن سدها و پل‌ها اشاره کرد. یکی از ویژگی‌های خاص تیرآهن هاش سنگین قابلیت تولید آن تا طول ۱۰۰ متر است.
به طور کلی تیرآهن هاش علاوه بر داشتن مزیت‌های بسیار نسبت به سایر انواع تیرآهن، دارای قیمت مناسب‌تری است. تیرآهن پرطرفدار هاش در کشور به راحتی پیدا می‌شود و همین موضوع سبب محبوبیت آن شده است. از دیگر دلایل پرکاربرد بودن تیرآهن هاش نیزمی‌توان به توانایی تحمل نیروهای برشی توسط جان تیرآهن و مقاوم بودن بال‌های آن در برابر خمش اشاره کرد.
