معرفی انواع ورق های فولادی به همراه روش های ساخت و موارد استفاده

ورق فولادی یکی از انواع ورق فلزی است که برای کاربردهای متفاوتی تولید می‌شود. این ورق‌ها در انواع خاصی تولید می‌شوند و دارای مشخصات فیزیکی و ساختاری مخصوص به خود هستند. در نتیجه هر کدام از آن‌ها برای کاربرد در صنایع مختلفی مناسب هستند. در این مقاله از آراد آهن به معرفی انواع ورق‌های فولادی پرداخته‌ایم.

ورق فولادی چیست؟

ورق فولادی از فلزاتی که است که دارای سطحی مسطح‌تر از هر نوع فلز است. انواع ورق‌ های فولادی به شکل رول و کلاف تولید می‌شوند. همین امر نشان از برتری آن‌ها نسبت به ورق‌های شیت و برشی است. معمولا ورق‌های فولادی را با استفاده از روشی به نام نورد که یکی از معروف‌ترین روش‌های شکل‌دهی فلزات است، تولید می‌کنند. در این روش شمش فولاد از بین غلتک‌های عریضی عبور می‌کند، در حین انجام عملیات رفته رفته فاصله این غلتک‌ها کم‌تر شده تا در نهایت ورق فولادی با میزان ضخامتی که مورد نیاز است تولید شود. ورق سیاه، ورق روغنی، ورق گالوانیزه، ورق رنگی، ورق آجدار و ورق اسیدشویی از انواع ورق‌های فولادی هستند که در ادامه به شرح مختصری از هر کدام پرداخته ایم. چنانچه قصد دارید اطلاعات بیشتری درباره هر یک از انواع ورق فولادی کسب نمایید، می‌توانید به سایر مقالات آراد آهن مراجعه نمایید.

معرفی ورق سیاه

ورق سیاه به ورق گرم نیز معروف بوده و از پرکاربردترین ورق‌های فولادی در بازار ایران به شمار می‌رود. خوب است بدانید که نام ورق سیاه به دلیل سیاه بودن این ورق نیست. بلکه چون سطح صاف و صیقلی ندارد، در بازار فولاد به نام ورق سیاه معروف شده است.

ورق سیاه با استفاده از روش نورد گرم تولید می‌شود. برای تولید این ورق، شمش فولاد را آن قدر حرارت می‌دهند تا به دمایی قبل از ذوب رسیده و شکل خمیری پیدا کند. پس از آن با استفاده از روش نورد خمیر به مرور پهن و مسطح می‌گردد تا در نهایت به ورق با ضخامت مدنظر برسد. از آن جایی که شمش حرارت بالایی دارد، کل مسیر این فرآیند به کمک آب خنک می‌شود.

کاربردهای ورق سیاه

ورق سیاه در صنایع مختلفی چون ساخت لوله‌های درزدار، بدنه خودروها، ورق کف خودرو، تانکرسازی، ساختمان‌سازی، مخازن خاص، صنایع سنگین فلزی، ساخت پروفیل‌ها و کشتی‌سازی مورد استفاده قرار می‌گیرد. 

معرفی ورق روغنی

ورق روغنی از ورق‌هایی است که با استفاده از روش نورد سرد تولید می‌شود. به دلیل سطح صاف و صیقلی و همچنین براق بودن، در بازار فولاد به ورق روغنی معروف شده است. در نتیجه روغنی بودن نام این ورق هیچ ارتباطی با چربی و روغن ندارد.

برای تولید ورق روغنی همان محصول خروجی روش نورد گرم را پس از خنک شدن وارد فرایند اسیدشویی می‌کنند. پس از انجام عملیات روغن‌کاری، ورق کلاف پیچ شده و وارد دستگاه نورد سرد می‌شود. در این روش ورق در دمای محیط از بین غلتک‌ها عبور می‌کند و با کم شدن فاصله غلتک‌ها در نهایت ورق روغنی با ضخامتی که مد نظر است به دست می‌آید. پس از انجام تمامی این کارها ورق دوباره به صورت کلاف پیچ در می‌آید. گفتنی است در تولید این ورق برای جلوگیری از لبه بری کویل‌ها و همچنین کم کردن کشش ناشی از پیچش، از کلاف پیچی استفاده می‌شود.

کاربردهای ورق روغنی

از ورق روغنی برای تولید ورق گالوانیزه، به عنوان روکش محصولات مختلف مانند یخچال، تولید لوازم خانگی مانند گاز آشپزخانه و تولید لوله استفاده می‌کنند. خوب است بدانید ورق‌های روغنی پایه تولید ورق گالوانیزه هستند. از آنجایی که ورق‌های گالوانیزه رنگی، خود از ورق گالوانیزه تولید می‌شوند، پایه ورق‌های گالوانیزه رنگی نیز محسوب می‌شوند. 

معرفی ورق گالوانیزه

برای تولید ورق‌های گالوانیزه از ورق‌های روغنی استفاده می‌کنند. استفاده از گالوانیزه کردن یکی از روش‌های اقتصادی برای ضد زنگ کردن و همچنین افزایش مقاومت ورق در برابر خوردگی است. زیرا این دو مورد از عواملی هستند که در رابطه با ورق‌های فولادی همیشه مورد توجه قرار می‌گیرند. 

برای تولید این ورق‌ها، ورق‌های روغنی را در وان مذابی قرار می‌دهند. این عملیات تا زمانی ادامه پیدا می‌کند که ورق تولیدی به ضخامت مورد نظر رسیده باشد. 

کاربردهای ورق گالوانیزه

ورق‌های گالوانیزه مقاومت بالایی در برابر اسید و رطوبت از خود نشان می‌دهند؛ از این رو برای محیط‌های مرطوب مناسب هستند. از ورق‌های گالوانیزه برای تولید سقف سوله، کابینت، مخازن نگهداری آب و لوله‌های انتقال آب استفاده می‌شود.

معرفی ورق رنگی

ورق رنگی همان ورق گالوانیزه‌ای است که روی آن با یک لایه رنگی الکترواستاتیک پوشانده شده است. انواع ورق‌ رنگی در ۱۵ رنگ مختلف تولید و روانه بازار فولاد کشور می‌شوند. برای تولید این ورق‌ها، ورق‌های گالوانیزه را وارد بخش آماده‌سازی کرده و پس از از بین بردن چربی‌ها و ناخالصی‌های روی سطح ورق، ورق را از بین غلتک‌های برس کار عبور می‌دهند تا سطحی صاف برای ورق به دست بیاید. پس از آن ورق را با آب شسته و با هوای گرم آن را خشک می‌کنند. در این مرحله ورق قادر به وارد شدن به مرحله رنگ‌آمیزی است.

رنگ ورق‌های رنگی از نوع الکترواستاتیک است و برای رنگ کردن آن‌ها ابتدا رنگ پلیمری به صورت پودر بر دو سطح بالا و پایین ورق پاشیده می‌شود. پس از آن ورق وارد کوره پخت می‌شود. بعد از اینکه ورق سرد شد، رنگ نهایی که می‌تواند از جنس‌های مختلفی چون اپوکسی، پلی‌استر، پلی اورتان و … باشد با استفاده از یک غلتک بر روی دو سطح ورق زده می‌شود و در نهایت ورق دوباره وارد مرحله پخت رنگ می‌شود. 

کاربردهای ورق رنگی

از ورق رنگی برای تولید سقف سوله، آلاچیق، شیروانی، لوازم خانگی، لوازم اداری و تجهیزات سرمایشی و گرمایشی استفاده می‌شود.

معرفی ورق آجدار

ورق آجدار نوعی خاص از ورق‌های فولادی است که بر روی آن با یک نظم مشخص برجستگی‌های هندسی وجود دارد. این ویژگی به سر نخوردن اجسام بر روی ورق کمک می‌کند. برای تولید ورق‌های آجدار، ورق‌های سیاه یا روغنی را وارد دستگاه آج‌زنی می‌کنند تا برآمدگی‌هایی بر روی ورق به وجود آید. 

کاربردهای ورق آجدار

ورق آجدار برای تولید پله اضطراری، کف عرشه کشتی‌ها، کف پل عابر پیاده، کف اتاق کامیون و وانت و سطوح دستگاه‌های صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. 

معرفی ورق اسیدشویی

در روش نورد گرم زمانی که بر روی سطح کار برای خنک کردن آب پاشیده می‌شود، اکسید آهن بر روی سطح ورق به وجود می‌آید. برای از بین بردن پوسته‌های اکسید از اسیدشویی استفاده می‌کنند.  برای اسیدشویی ورق درون دستگاه مربوطه قرار گرفته و با عبور از مخزن اسیدکلریدریک، عملیات اسیدشویی انجام خواهد شد.

کاربردهای ورق اسیدشویی

از این ورق برای تولید لوله نفت و گاز، ورق‌های روغنی، رینگ و شاسی خودرو و صنعت کشتی‌سازی استفاده می‌شود.