بدون شک تا به حال سوله را از نزدیک دیده‌اید، سازه‌های فلزی بسیار بزرگ با ستون‌های عظیم که براساس محاسبات مهندسی زیادی ساخته می‌شوند. آنچه در محاسبات این نوع سازه مورد اهمیت زیادی قرار می‌گیرد وزن کم آنها است. مهندسین سعی بر آن دارند که این سازه را با موادی سبک، مقاوم و کم هزینه اجرا کنند. به همین دلیل به سراغ انواع ورق‌های فولادی می‌روند تا متناسب با شرایط محیطی، یکی از انواع آنها انتخاب و از آن در ساخت سوله استفاده کنند.
قبلاً از اینکه به توضیح ورق‌های مورد استفاده در این سازه بپردازیم، بهتر است نگاهی به تعریف، انواع و تجهیزات مورد نیاز در ساخت آن داشته باشیم.
سوله چیست؟
سوله یک سازه‌ی فلزی بزرگ است که از ویژگی‌های برجسته‌ی آن می‌توان به داشتن سقف شیب دار، وزن کم، دهانه و ستون‌های بزرگ اشاره کرد.
این سازه‌ها کاربردهای زیادی دارند. از آنها به عنوان انبارهای بزرگ، ورزشگاه، تعمیرگاه، مرغداری، نمایشگاه، کارگاه‌ها و کارخانه‌ها استفاده میشود. به همین دلیل می‌توان کاربری‌های سوله را بیشتر صنعتی دانست.
انواع سوله صنعتی
از نظر طراحی ساختار دهانه به چند دسته تقسیم می‌شوند:
- چند ضلعی
- قوسی
- تک دهانه به صورت هشت
- دو یا چند دهانه با ستون مشترک
مشخصات فنی سوله استاندارد
در صورتی که مهندسین در ساخت سوله استانداردهای موجود و تعریف شده جهانی را رعایت نکنند. قطعا در ساخت نهایی به مشکل برخورده کرده و اتفاقات جبران ناپذیری در انتظار آنها خواهد بود. به همین جهت سازندگان باید توجه ویژه‌ی روی استاندارد بودن اجزا، ابعاد، تجهیزات و وزن نهایی سازه داشته باشند. در ادامه به توضیح مختصری پیرامون مشخصات یک سوله مقاوم خواهیم پرداخت.
ابعاد منطبق بر استاندارد
وقتی از ابعاد صحبت می‌کنیم، منظورمان ابعاد دهانه، ارتفاع و طول است که باید مطابق با انداز‌ه‌های تعریف شده در استانداردهای جهانی ساخته شود. این ابعاد بر روی قیمت نهایی سوله هم تأثیر مستقیم خواهند گذاشت.
- طول سوله: فاصله‌ی بین ستون‌ها و تیرها باید ۶ تا ۹ متر باشد. طول استاندارد نیز در حدود ۹۰ متر تعریف شده است. شایان ذکر است که هرچه طول این سازه بیشتر باشید، نسبت به تغییرات دمایی حساس تر خواهد بود و تغییرات دمایی بر استحکام آن بیشتر تأثیر خواهد گذاشت.
- عرض سوله: عرض دهانه باید در بین ۲۰ تا نهایتاً ۳۵ متر باشد. هرچه طول دهانه بیشتر باشد، میزان آهن مصرفی نیز افزایش پیدا خواهد کرد.
- ارتفاع سوله: محاسبه ارتفاع سوله براساس فاکتورهایی متفاوتی صورت می‌گیرد:
- ابعاد برش ورق های فولادی
- نوع کاربری سازه
- فضای مورد نیاز
ارتفاع سوله در قسمت تاج آن نیز با در نظر گرفتن عرض و شیب سقف محاسبه میشود.
تجهیزات مورد استفاده در سوله سازی
در ساخت سوله از تجهیزات بسیاری استفاده میشود. به همان اندازه که طراحی این سازه براساس استانداردهای ابعادی برای جلوگیری از خسارت اهمیت دارد، استفاده از تجهیزات استاندارد نیز برای موفقیت در این امر حائز اهمیت است. به همین دلیل توصیه میشود برای ساخت سوله ارزان قیمت حتماً به شرکت‌های معتبر در این زمینه مراجعه کنید که علاوه بر قیمت مناسب، کیفیت بالا نیز از ویژگی‌های محصولاتشان باشد. از جمله تجهیزات سوله پر مصرف می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
پروفیل آبرو
یکی از تجهیزات مورد استفاده در این سازه، پروفیل آبرو است. از این پروفیل برای هدایت و انتقال آب از سقف سازه به سمت پایین استفاده میشود و بیشتر بر روی سقف‌های شیروانی و شیب دار نصب میشود. از آن جایی که این پروفیل به صورت مداوم با آب سرو کار دارد، باید در ساخت آن از ورق‌ها و موادی استفاده شود که در برابر زنگ زدگی و خوردگی آن بیشترین مقاومت را داشته باشد.
این پروفیل اگر از ورق‌های فولادی و آهنی معمولی استفاده شود، به دلیل حساسیت این ورق‌ها در برابر آب، عمر بسیار کوتاهی خواهد داشت. لذا برای افزایش طول عمر این پروفیل در ساخت آن از ورق‌های فولادی گالوانیزه شده یا روی اندود شده استفاده میشود. این ورق‌های گالوانیزه در برابر آب و شرایط محیطی مقاومت و کیفیت بالاتری دارند.
پروفیل زد
از پروفیل زد به صورت گسترده در ساخت سقف سوله‌ها استفاده میشود. این پروفیل از شکل دهی به ورق‌های فولادی تولید میشود و در نقشه‌های صنعتی نیز برای نمایش آن نماد انگلیسی z را استفاده می‌کنند. از نظر ظاهری این پروفیل شکل همان حرف انگلیسی z است.
پروفیل زد را از دو نوع ورق فولادی تولید می‌کنند:
- ورق سیاه: در این حالت ورق سیاه با ضخامت پایین را به شکل پروفیل زد در می‌آورند و سپس برای افزایش مقاومت آن در کارگاه‌های گالوانیزه گرم، آن را با لایه‌ی از گالوانیزه یا روی پوشش می‌دهند.
- ورق گالوانیزه: در این حالت ورق گالوانیزه از ابتدا در دستگاه‌های قالب مخصوص به شکل این پروفیل قالب زده می‌شوند.
پشم شیشه
از آن جایی که در اغلب موارد این سازه‌های فلزی موارد صنعتی دارند و شرایط محیطی آنها دشوار و صنعتی محسوب میشود، آنها را عایق بندی می‌کنند. یکی از انواع موادی که به عنوان عایق استفاده می‌شوند پشم شیشه است. این عایق با ضخامت ۲ تا ۷ میکرونی است که در برابر حرارت، صوت و رطوبت عمل می‌کند. الیافی که در تولید این عایق به کار می‌روند بیشتر شامل عناصری چون: شیشه، بطری بازیافتی، رزین و ماسه است.
استفاده از این عایق به دلیل وزن سبک، نصب راحت، قیمت مناسب و … بسیار رایج است.
توری مرغی
اگر در عایق بندی سوله، از عایق بندی گفته شده در بالا استفاده شود، برای نگهداری و نصب آن به این توری نیاز پیدا خواهیم کرد. توری فلزی مرغی نوعی صفحه‌ی توری شکل از جنس مفتول گالوانیزه مشبک است که سوراخ‌های درشت شش ضلعی دارد.
توری مرغی دارای مقاومت و استحکام لازم برای اجرا در عایق بندی است و در ضخامت، اندازه شبکه‌ها و ابعاد متفاوتی تولید و روانه بازار میشود.
عرشه فولادی
یک نوع سازه است که برای پوشش دهی طبقات و سقف سوله مورد استفاده قرار می‌گیرد. عرضه فولادی معمولاً از ورق‌های فولادی گالوانیزه برای داشتن مقاومت و استحکام لازم در شرایط محیطی مختلف ساخته می‌شوند.
این سازه خود از چهار نوع مصالح ساخته میشود که عبارتند از: ورق‌های فولادی، گل میخ، آرماتور و بتن.
عرشه فولادی به دلیل مزایای زیادی چون: وزن سبک‌تر، استحکام بالاتر، سرعت اجرا بالا و هزینه ی کمتر جایگزین بسیار مناسبی برای سقف‌های سنتی به شمار می‌رود.
پیچ سرمته
این پیچ که برای اتصال ورق‌های گالوانیزه مورد استفاده قرار می‌گیرد، دارای ویژگی‌هایست که آن را با دیگر پیچ متفاوت می‌سازد. از جمله ویژگی‌های این پیچ می‌توان به مواردی چون: نصب آسان بدون استفاده از دریل، بدون نیاز به رول پلاک، مقاومت بالا در برابر خوردگی و شرایط محیطی خاص، توانایی سوارخ کردن اولیه اشاره کرد.
پیچ سرمته در انواع مختلفی چون: شیروانی، واشردار، سرتخت در بازار عرضه می‌شوند. شیروانی پرکاربردترین نوع این پیچ به شمار می‌رود که به صورت گسترده در ساخت سوله و کانکس مورد استفاده قرار می‌گیرد.
روش‌های ساخت سوله
این سازه‌ها به سه روش زیر ساخته می‌شوند:
- خرپایی: در این روش از قوطی پروفیل برای ساخت استفاده میشود.
- تیر ورقی: در این روش از ورق‌های فولادی خاص که به تیر ورق شناخته‌می‌شوند، استفاده میشود.
- UBM : در این روش سازه با ساختاری قوسی شکل و با استفاده از ورق‌های مقاوم گالوانیزه تولید می‌شوند.
ورق‌های فولادی مورد استفاده در ساخت سوله
ورق‌های فولادی به دلیل ویژگی‌هایی چون مقاومت زیاد، استحکام بالا و … در صنایع بسیاری مورد استفاده قرار می‌گیرند. این ورق‌های فولادی از شمش فولاد به عنوان ماده‌ی اولیه تولید می‌شوند.
شمش‌های فولادی بعد از طی فرآیند نورد گرم یا سرد و با عبور از غلطک‌هایی مخصوص به ورق‌های فولادی با ضخامت‌های موردنیاز تبدیل می‌شوند.
از جمله ورق‌هایی که در ساخت این سازه کابرد دارند می‌توان به: ورق اسید شویی، ورق آج دار، آلیاژی، ورق استیل، آلومینیوم، ورق سیاه، ورق گالوانیزه، ورق رنگی و …. اشاره کرد. از میان تمام این ورق‌های فولادی، چهار نوع ورق زیر بیشترین مورد مصرف را در ساخت سوله دارند.
ورق سیاه
از این نوع ورق فولادی در ساخت سوله به صورت گسترده استفاده میشود ورق سیاه نوعی ورق فولادی است که طی فرایند نورد گرم تولید میشود.
در این فرایند شمش‌های فولادی را بعد از گداختن در کوره‌ها، از میان غلطک‌های عبور می دهند. این کار که چندین بار تکرار میشود، باعث افزایش طول شمش‌های فولادی و کاهش ضخامت ان تا حد مورد نیاز خواهد شد. به دلیل استفاده از روش نورد گرم این ورق‌ها براق و کاملاً صیقلی نیستند به همین دلیل به نام ورق سیاه شناخته میشود.
معمولاً ورق سیاه در بازار به صورت رولی، شیت و در ضخامت و ابعاد مختلفی موجود است. ضخامت ورق سیاه می‌تواند از ۱.۵ تا ۱۰۰ میلیمتر متغیر باشد که تأثیر زیادی بر روی قیمت آن خواهد داشت.
ورق سیاه در دو نوع صنعتی با نام تجاری ST37 و نوع معمولی با نام تجاری ST52 تولید و به بازار عرضه میشود. این عدد نشان دهنده‌ی میزان کربن به کار رفته در آلیاژ ورق است. در واقع هرچه کربن به کار رفته کمتر باشد، ورق انعطاف و شکل پذیری بیشتری خواهد داشت.
رایج ترین ورق ، ورق سیاه ST37 است که از پرکاربردترین ورق مورد استفاده در ساخت سوله است که از نظر استحکام و انعطاف در حد وسط قرار می‌گیرد.
ورق گالوانیزه
ورق گالوانیز یا ورق سفید با ضخامت‌های ۰.۱۸ تا ۶ میلیمتر و با کیفیت‌ها متفاوتی در بازار عرضه می‌شوند. از ورق‌های گالوانیزه نیز در ساخت سوله استفاده‌های زیادی میشود.
ورق گالوانیزه در واقع نوعی ورق فولادی روغنی است که با لایه‌های عنصر روی پوشش داده میشود. میزان ضخامت این لایه روی می‌تواند بین ۰.۱۸ تا ۶ میکرون متغیر باشد. میزان ضخامت این لایه با کیفیت ورق گالوانیزه رابطه ی مستقیمی دارد. به این معنا که هرچه ضخامت آن بیشتر، کیفیت ورق گالوانیزه بالاتر خواهد بود.
این لایه روی باعث افزایش مقاومت و استحکام ورق در برابر زنگ زدگی، آسیب، خوردگی و شرایط محیطی مختلف خواهد شد و به شدت بر روی افزایش طول عمر ورق تأثیر خواهد گذاشت.
به دلیل همین مقاومت و استحکام بالا ورق‌های گالوانیزه قیمت بالاتر و طرفداران بیشتری دارند.
ورق رنگی
ورق های رنگی همان ورق‌های گالوانیزه هستند که طی فرایندهای صنعتی رنگ آمیزی می‌شوند. این رنگ آمیزی علاوه بر زیبایی بخشی به ورق‌های گالوانیزه موجب افزایش مقاومت آنها در برابر خوردگی اسیدها و بازهای موجود در محیط‌های صنعتی خواهد شد.
ضخامت رنگ روی ورق گالوانیزه بین ۲۰ تا ۲۵ میکرون و زیر ورق بین ۷ تا ۱۵ میکرون خواهد بود. از ورق‌های رنگی بیشتر برای ساخت سقف این سازه ی فلزی و شیروانی استفاده میشود.
ورق روغنی
از دیگر ورق‌های که برای ساخت این سازه فلزی مورد استفاده قرار می‌گیرند، ورق روغنی است. این نوع ورق طی فرایند نورد سرد تولید می شود و دارای سطحی براق و صیقلی است. به همین دلیل به آن ورق سرد یا روغنی می گویند. این ورق بعد از تولید برای افزایش مقاومت در برابر زنگ زدگی و آسیب روغن کاری میشود. ضخامت ورق روغنی معمولاً بین ۰.۳ تا ۳ میلیمتر و عرض استاندارد آن بین ۱۰۰ تا ۱۲۵ میلیمتر است.
آراد آهن مرجع فروش تجهیزات و لوازم سوله
بازرگانی آراد آهن به عنوان بزرگترین تأمین کننده کلیه لوازم سوله، انواع تجهیزات مورد استفاده در سوله را با کیفیتی بالا و قیمتی مناسب عرضه می‌کند.
برای خرید و یا اطلاع از قیمت لوازم سوله صنعتی در اصفهان می‌توانید به بخش“لوازم سوله” در سایت مراجعه کنید.
