میلگردها میتوانند برای ساخت یک ساختمان یا قطعه صنعتی به کار روند. قیمت میلگرد تاثیر مستقیمی بر روی قیمت نهایی سازه می‌گذارد. امروزه برای افزایش استحکام و مقاومت سازه از مقاطع فولادی مختلفی همچون میلگرد استفاده می‌شود. میلگردها به دو دسته میلگرد ساختمانی و میلگرد صنعتی تقسیم بندی میشوند که هرکدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاصی دارند، بنابراین لازم است قبل از خرید، در مورد این دو نوع میلگرد اطلاعات بیشتری کسب نماید، در ادامه این مقاله به بررسی مشخصات فنی و کاربرد انواع میلگرد خواهیم پرداخت.
میلگرد ساختمانی چیست؟
میلگرد ساختمانی یا میلگرد آجدار برای استفاده در داخل اسکلت بتن طراحی شده است. بتن در برابر نیروهای فشاری مقاومت بالایی دارد اما در برابر نیروهای خمشی و کششی ضعیف عمل کرده و از هم فرو می‌پاشد؛ برای تقویت این ضعف بتن، از میلگرد، در بین بتن استفاده می‌کنند، به همین دلیل بر روی میلگردهای ساختمانی، دندانه‌ها و آج‌هایی وجود دارد تا چسبندگی و اصطکاک، فولاد و بتن را افزایش دهد. بنابراین اولین و مهم‌ترین تفاوت میان میلگردهای صنعتی و ساختمانی، وجود همین شانه‌ها و دندانه‌ها میباشد. میلگردهای صنعتی، اگرچه مانند میلگردهای ساختمانی توپر هستند و سطح مقطع دایره‌ای دارند اما سطح روی آن‌ها، صاف و بدون برجستگی است.
میلگرد صنعتی چیست؟
میلگرد صنعتی، همان طور که از نام آن مشخص است در سازه‌های صنعتی و صنایعی مانند خودروسازی، ماشین‌آلات، پیچ و مهره، ابزار و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرد. این میلگردها در دسته میلگرد ساده قرار می گیرند یعنی سطحی صاف و بدون عاج دارند. معمولاً در برگه شناسایی این میلگرد، قطر اسمی آن را قید می‌کنند. قطر اسمی میلگرد، در واقع قطر دایره‌ای میلگرد است که مساحت آن، برابر با مساحت مقطع عرضی میلگرد میباشد. مشخصات فنی و سایز میلگرد صنعتی موجود در بازار عبارتند از: گرید A1 و با قطر ۶ تا ۲۰۰ میلی‌متر و مقاومت کششی ۳۶۰ نیوتن بر میلی‌متر مربع و مقاومت تسلیم ۲۴۰ نیوتن بر میلی‌متر مربع. این نوع میلگرد در سایزهای متنوعی تولید و عرضه می‌شود. ساختار محکم میلگرد صنعتی باعث شده تا بتوان از آن، در تمام شرایط آب و هوایی به خوبی استفاده نمود.
انواع میلگرد ساختمانی
میلگردهای ساختمانی را بر اساس شکل ظاهر، خواص مکانیکی، گرید و غیره به دسته‌های مختلفی تقسیم‌بندی می‌کنند که در ادامه به شرح هر کدام می‌پردازیم و تفاوت آن را با میلگردهای صنعتی بررسی می‌کنیم.
تفاوت شکل ظاهری میلگرد ساختمانی و صنعتی
به طور کلی میلگردها را از لحاظ شکل ظاهری به دو نوع میلگرد آجدار و میلگرد ساده دسته بندی می‌کنند که هر کدام از آن‌ها، مطابق با استاندارد خاصی تولید میشوند. در بسیاری از کشورها، برای تولید میلگرد، از استانداردهای مختلفی استفاده می‌شود. در ایران، میلگردها بر اساس استاندارد ملی ایران و استاندارد روسی تولید میشوند. میلگردهای منطبق با استاندارد روسی، در چهار گرید A1، A2، A3 و A4 در بازار آهن آلات موجود میباشد که هر کدام از نظر شکل ظاهری، ترکیب شیمیایی و خواص مکانیکی، با یکدیگر متفاوت هستند.
برروی سطح میلگردهای آجدار، برجستگی‌ها و ناهمواری‌هایی وجود دارد که اصطلاحا به این ناهمواری‌ها، آج می‌گویند. میلگرد گرید A1، میلگردی ساده است که سطحی صاف و بدون آج دارد ولی گریدهای دیگر، میلگرد آجدار هستند. معمولا در صنعت، از میلگردهای ساده و برای مصارف ساختمانی از میلگردهای آجدار به ویژه گریدهای A2 و A3، استفاده می‌شود. از این رو گاهی در بازار آهن ایران، به میلگرد ساده، میلگرد صنعتی و به میلگردهای A2 و A3، میلگرد ساختمانی می‌گویند.
خواص مکانیکی میلگرد صنعتی و ساختمانی
خواص مکانیکی میلگردهای صنعتی و ساختمانی، با توجه به نوع آلیاژ به کار رفته در تولید آن‌ها، متفاوت است. با توجه به نوع کاربرد، ممکن است برخی از میلگردها، از خواص مکانیکی بهتر و برخی از خواص مکانیکی ضعیف‌تری برخوردار باشند.
از جمله خواص مکانیکی میلگرد ساختمانی، می‌توان به استحکام کششی و سختی مناسب، میزان انعطاف پذیری و قابلیت خم شدن مطلوب اشاره کرد. میلگردهای صنعتی، به دلیل استفاده از آلیاژهای متنوع در تولید آن‌ها، دارای خواصی از جمله استحکام بالا، انعطاف پذیری، قابلیت خم شدن مناسب و قابلیت ماشین کاری خوب هستند که با توجه به خواص این میلگرد، از آن برای کاربرد خاصی استفاده می‌شود.
در حال حاضر در ایران، یکی از پرکاربردترین میلگردهای صنعتی، میلگردهایی با قابلیت خمکاری مناسب هستند. اغلب برای تولید میلگردهای صنعتی، درصد کربن و سایر عناصر آلیاژی را به گونه‌ای انتخاب می‌کنند که، این مقاطع قابلیت خمکاری مطلوبی داشته باشند.
ترکیب شیمیایی میلگرد ساختمانی و صنعتی
یکی دیگر از تفاوت‌های میلگرد صنعتی و ساختمانی، ترکیب شیمیایی آن‌ها است. میلگرد ساختمانی به این دلیل که دامنه کاربرد وسیعی ندارد، بنابراین از تنوع آلیاژی بالایی برای تولید آن استفاده نمی‌شود. اغلب میلگردهای ساختمانی از آلیاژ St37 تولید می‌گردند.
اما میلگردهای صنعتی، به دلیل کاربردهای بسیار گسترده در صنایع مختلف، ترکیب شیمیایی متنوعی دارند و میزان درصد کربن و مقدار عناصر آلیاژی به کار رفته در تولید این نوع میلگردها، در بازه وسیعی تغییر می‌کند تا میلگردهایی با خواص مورد نظر به دست آید.
با استفاده از فولادهایی مانند فولادهای عملیات حرارتی، فنر، انواع استیل بگیر، نگیر، نسوز و غیره، در تولید میلگردهای صنعتی، میلگردهایی با ویژگی‌های منحصر به فرد تولید میشوند که با توجه به نیاز مشتری، انتخاب و خریداری خواهند شد.
سایز و مشخصات فنی میلگرد ساختمانی
سایز میلگرد، در واقع همان قطر میلگرد است که بلافاصله بعد از کلمه میلگرد ذکر می‌شود. به عنوان مثال میلگرد ۱۴، میلگردی با قطر ۱۴ میلی‌متر میباشد. تنوع سایزی میلگردهای صنعتی نسبت به میلگردهای ساختمانی، بیشتر است. میلگردهای ساختمانی در سایزهای ۸ تا ۳۲ میلی‌متر و میلگردهای صنعتی، در سایزهای بالاتر نیز تولید و به بازار مصرف عرضه میشوند.
تولیدکنندگان، بر اساس سایز میلگرد ساده و آجدار، آن‌ها را به صورت شاخه یا کلاف در بازار عرضه می‌کنند. میلگردهایی با سایزهای کمتر از ۱۲ میلی‌متر به صورت کلاف و میلگردهای با سایزهای بالاتر، به صورت شاخه‌ای به فروش می‌رسند. با دانستن سایز میلگرد و مقایسه وزن میلگرد خریداری شده با وزن استاندارد آن در جدول اشتال، می‌توان به کیفیت کالای خریداری شده پی برد، به این صورت که هرچقدر وزن میلگرد خریداری شده به وزن استاندارد نزدیکتر باشد، میلگرد کیفیت بالاتری دارد. در حال حاضر میلگرد ذوب آهن اصفهان بالاترین کیفیت را در بین میلگردهای موجود در بازار آهن و فولاد ایران دارد. بنابراین قیمت میلگرد ذوبی نسبت به سایر رقبا در بازار بیشتر است.
کاربرد میلگرد صنعتی چیست
همان طور که اشاره شد میلگردهای صنعتی در صنایع گوناگون کاربرد گسترده‌ای دارند که در ادامه به شرح مختصری از مهم‌ترین کاربردهای این محصول خواهیم پرداخت:
- صنعت خودروسازی
- ماشین‌آلات کشاورزی
- تولید پیچ و لولا و مهره
- برخی اتصالات
- ادوات کشاورزی
- ساخت مفتول با میلگردهای صنعتی سایز پایین
- در صنعت ساختمان سازی یا در ساخت خاموت
- صنایع ساخت مهمات
- تولید شفت
- و غیره
انتخاب هر کدام از میلگردهای صنعتی، برای صنایع فوق، بر اساس نوع کاربرد، وزن و سایر ویژگی‌های میلگرد صورت می‌گیرد. کیفیت میلگرد صنعتی در صنایع گوناگون از اهمیت بسیار بالایی برخوردار میباشد به این دلیل که این میلگردها، علاوه بر تحمل فشار زیاد باید عملکرد کار بسیار مناسبی داشته باشند. برخی از صنایع مانند صنعت ساخت لولا نیز هستند که جنس میلگرد، درجه سختی و آلیاژی میلگردها برای آن‌ها، اولویت بسیار بالایی ندارد. به همین دلیل صنعتگران این صنایع، از میلگردهای نوردی موجود در بازار استفاده می کنند که قیمت میلگرد ارزان‌تر و کیفیت کمتری دارند.
قیمت میلگرد ساختمانی و صنعتی
قیمت میلگرد ساختمانی و صنعتی از جمله قیمت میلگرد کویر کاشان در بازار آهن آلات ایران، به صورت روزانه اعلام می‌شود و تحت تأثیر عوامل مختلفی، قرار می‌گیرد. این عوامل میتوانند تابع نرخ ارز، قیمت نفت، میزان عرضه و تقاضا، قیمت مواد اولیه، شرایط سیاسی و اقتصادی کشور، اوضاع اقتصاد جهانی و غیره باشند. هر کدام از موارد فوق میتوانند به صورت مستقیم یا غیر مستقیم، موجب کاهش یا افزایش قیمت میلگرد روز در بازار شوند. بنابراین، نیاز است قبل از اقدام به خرید، طی چندین روز و به صورت روزانه قیمت محصول مورد نظر را از مراجع معتبر مانند وب سایت آراد آهن استعلام بگیرید تا در بهترین زمان، سفارش خرید خود را ثبت نمایید. اما گاهی تحلیل و پیش‌بینی قیمت روز میلگرد همچون قیمت میلگرد ذوب آهن امر پیچیده و سختی بوده و فقط از عهده کارشناسان متخصص این حوزه برمی‌آید.
